Anasayfa » Genel » Sayfa 2
Atmosfer kontrollü fırınlarda güvenlik konusundan söz edeceğimiz yazımıza hoş geldiniz. Bu ısıl işlem fırınları çeşitli bileşenlerden oluşan makinelerdir ve bu fırınlarla çalışırken çeşitli güvenlik önlemlerine uymak gerekir. Aynı zamanda fırının tasarımında güvenlikle ilgili bazı önlemlerin de alınması gerekmektedir. Öncelikle yapılması gereken işletmedeki iş güvenliği uzmanının yöneticilerle belirlemiş olduğu kurallara uymaktır. Kişisel koruyucu ekipmanların temini ve doğru kullanımı bunlardan birisidir. Diğer bir konu ise ısıl işlem fırınının kullanım talimatının bulunması ve fırının kullanımı ile ilgili operatörlere gerekli eğitimlerin verilmiş olmasıdır. Önemli Güvenlik Konuları Atmosfer kontrollü fırınlarda güvenlik ile ilgili kullanıcılara bahsedilmesi gereken en önemli konulardan biri fırının enerji türü ile ilgilidir. Fırın elektrikli ise buna göre önlemler alınmalıdır. Eğer fırın doğalgaz, lpg veya propan gibi gazlarla çalışıyorsa güvenlik…
Fırınlarda kullanılan termokupl türleri ısıl işlem fırınının kullanım sıcaklığına göre değişir. Termokupl İngilizce “thermocouple” kelimesinden gelir. Türkçe kullanımında ısılçift olarak geçmektedir. Günümüzde teknik olarak “sıcaklık sensörü” ifadesi de yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Termokupllar ısıl işlem fırınlarında veya yüksek sıcaklığın bulunduğu ortamlarda sıcaklığı ölçmeye yararlar. Temelde adından da anlaşılacağı gibi iki adet telin birleştirilmesi ile üretilirler. Bu tellerin alaşımları belirlidir ve kimyasal kompozisyonları kontrol altındadır. Kısacası alaşım değerleri birbirinden farklı olan iki telin uçları kaynak, bükme, presleme gibi yöntemlerle birleştirilir ve bu uç kısmı sıcaklığın ölçüleceği noktaya konuşlandırılır. Termokupl telinin farklı bir noktasından temasın önlenmesi için teller birbirinden yalıtılır. Uç kısmından sıcaklık değişimine maruz kalan termokupl her iki ucundan bir ölçüm ünitesine bağlıdır. Her sıcaklıkta belirli bir elektriksel gerilim…
Çeliklerde ıslah işlemi çeliklerin sertlik ve mukavemet artışını sağlayan ısıl işlem türüdür. Metalürjik olarak ıslah çelik ve döküm malzemeleri demir-karbon denge diyagramının ötektoid bölgesine ısıtmakla başlar. Malzeme kalınlığına göre yeterli bir sürede ötekdoid bölgede tutulan parçalar östenitik faza geçerler. Süre olarak genellikle inç başına 1 saat tutma süreleri uygulanır. Proses verimliliği açısından edinilen tecrübe ile bu sürelerde ufak oynamalar uygulanabilir. Ötektoid bölgede tutma süresinin sonuna gelindiğinde malzeme hızlı soğutmaya alınır. Hızlı soğutma işlemi gaz ile soğutma, polimerik sıvılarda soğutma, havada soğutma veya yağda soğutma şeklinde de uygulanabilir. Hızlı soğutmadaki amaç malzemenin faz diyagramındaki düşük sıcaklık fazlarına dönüşmesini mümkün mertebe engelleyerek martenzit adı verilen fazı oluşturmaktır. Bu faz oldukça sert bir yapı ortaya çıkarır. Servis koşullarında kırılganlığı da beraberinde…
Endogaz jeneratörleri atmosfer kontrollü fırınlarla birlikte kullanılan ve bu fırınlara atmosfer oluşturmak için kullanılan ünitelerdir. Bilindiği gibi havadaki oksijen ısıl işlem sırasında yüksek sıcaklıklarda özellikle çelik türlerinin yüzeyinde oksitlenmeve karbon atomları ile bileşik oluşturarak karbonca fakir bir yüzey oluşmasına neden olur. Çeliklere yapılan ıslah işleminde çelik yüzeyini korumak, bir başka deyişle çelik yüzeyindeki kimyasal bileşimin kontrolsüz şekilde değişmesini yani dekarbürizasyonu engellemek için belirli atmosferlerde ısıl işlem yapılması gerekir. Bu atmosferler endogaz jeneratörü adı verilen üniteler ile oluşturulur ve oluşan gaz karışımı fırına yönlendirilir. Çeliklere uygulanan ıslah işleminin yanı sıra sementasyon gibi yüzey sertleştirme ısıl işleminde de atmosferin kontrollü bir şekilde fırın içinde oluşturulabilmesi gerekir. Burada yine endogaz jeneratörleri içinde üretilen gaz karışımı ile çelik yüzeylerine karbon emdirilerek belirli…
Isıl işlem fırınlarının revizyonu maliyeti yüksek olan ısıl işlem makinaları için sıklıkla uygulanan bir yöntemdir. Fırın revizyonu; izolasyon, yakıcı veya rezistans, otomasyon, soğutma sistemi veya gövde tamiratı ihtiyacı bulunan ve üretim açısından daha fazla işletilemeyecek olan veya risk arz eden ısıl işlem makinelerinin revizyona alınarak yeniden işletilebilir hale getirilmesi işlemidir. Örneğin gaz atmosfer fırınları çok yoğun olarak kullanılan ısıl işlem fırınlarındandır. İzolasyonları, ara sürgü sistemi, aşınmaz plakaları, zincir sistemleri veya yakıcıları zamanla kullanım açısından sıkıntılar doğurabilir. Tüm bu eksikliklerin doğru malzemelerle ve yeni teknolojilere uygun olarak yenilenmesi veya bazen tasarım değişiklikleri de eklenerek üretime kazandırılması gerekebilir. Bu durumda fırınlar uzman kişiler tarafından muayene edilir ve yeni bir fırının performansını karşılayacak şekilde yenilenir. Meneviş fırınları, tav fırınları, alüminyum fırınları…
Isıl işlem sirkülasyon fanı ısıl işlem fırınlarında sıklıkla kullanılan fan türüdür. Temelde görevi fırın içinde bulunan atmosferi devir daim ettirerek ısıl işlem gören parçaların mümkün olduğunca homojen bir sıcaklık dağılımı altında işlem görmelerini sağlamaktır. Isıl işlemin başarısı fırın içindeki tüm parçaların istenen hedef sıcaklıkta belirli bir sıcaklık toleransı içerisinde işlem görmelerini sağlamaktır. Bazı şartnamelerde bu tolerans belirli şekillerde kısıtlanmaktadır. Örneğin 1000°C sıcaklığında ısıl işlem gören parçaların ±10°C ile ±50°C sıcaklık dağılımında ısıl işlem görmeleri parçaların mekanik ve metalürjik özelliklerini etkileyebilir. Sıcaklık salınımının fazla olması prosesi tekrarlanabilir olmaktan çıkarabilir ve parçalar müşteri standartlarına uygun proses edilemeyebilir. Bu olumsuz durumu önlemenin en temel yolu fırın içinde ısınan havayı mümkün olduğunca homojen şekilde dağıtabilmektir. Doğal olarak fan performansının yanı sıra parçaların…
